Rủi ro tín dụng là gì? Chúng gây ra những tổn thất và thiệt hại gì đối với các ngân hàng thương mại cung cấp dịch vụ vay vốn. Bạn đọc hãy theo dõi bài viết này để hiểu rõ hơn về nguyên nhân gây rủi ro tín dụng. Đồng thời là thông tin mới nhất của Quy định pháp luật hiện hành về quản lý rủi ro tín dụng trong hoạt động ngân hàng thương mại.
Bạn đã biết khái niệm rủi ro tín dụng là gì chưa?
Rủi ro tín dụng là việc người đi vay không có khả năng trả nợ khi đến hạn. Bất kỳ hợp đồng thanh toán nào cũng có rủi ro tín dụng và người cho vay phải chấp nhận rủi ro đó. Khái niệm rủi ro tín dụng được sử dụng phổ biến trong hoạt động cho vay của các ngân hàng và công ty tài chính.
Theo quy định tại Điều 3 Khoản 1 Thông tư số 02/2013/TT-NHNN: “Rủi ro tín dụng là khả năng tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng bị thiệt hại về nợ do khách hàng không thực hiện được khả năng thanh toán khoản vay đúng kỳ hạn. Rủi ro tín dụng bao gồm rủi ro danh mục đầu tư và rủi ro giao dịch. Rủi ro danh mục đầu tư được chia thành hai loại: rủi ro nội tại và rủi ro tập trung.
Nguyên nhân dẫn đến tình trạng rủi ro tín dụng
Khi khách hàng vay vốn, quẹt thẻ tín dụng trả trước nhưng không trả được nợ cho ngân hàng, tổ chức tín dụng thì đây được coi là rủi ro tín dụng của người cho vay. Vì vậy, để hạn chế những thiệt hại do rủi ro tín dụng gây ra, các đơn vị cần có các phương án dự phòng. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này có thể kể đến.
Nguyên nhân do môi trường kinh tế
Khi nền kinh tế phát triển và ổn định, hoạt động tín dụng cũng tăng lên và rủi ro giảm xuống. Ngược lại, khi nền kinh tế rơi vào tình trạng suy thoái, hoạt động sản xuất của khách hàng đình trệ dẫn đến thua lỗ, phá sản. Nếu rủi ro tăng trưởng tín dụng đối với các ngân hàng vẫn ở mức cao thì nguy cơ vỡ nợ sẽ tăng lên, nguy cơ dẫn đến rủi ro tài chính cho chính ngân hàng.
Xu hướng toàn cầu hóa đang diễn ra trên phạm vi rộng, làm gia tăng nợ xấu do tạo ra môi trường cạnh tranh gay gắt, khó khăn. Điều này khiến khách hàng của ngân hàng gặp rủi ro thua lỗ và các vấn đề tài chính, cũng như các yêu cầu pháp lý khắt khe của thị trường.
Nguyên nhân do môi trường pháp lý
Luật pháp và các văn bản liên quan ở nước họ không đồng bộ, còn nhiều kẽ hở. Thông thường các ngân hàng thương mại có quyền xử lý các khoản vay đảm bảo bằng tài sản khi khách hàng không có khả năng trả nợ.
Thực tế, các ngân hàng thương mại không thể làm được điều này. Vì ngân hàng là tổ chức kinh tế, không phải tổ chức quyền lực nhà nước nên không có chức năng cưỡng chế. Chỉ có thể đưa ra tòa thông qua khởi tố, dẫn đến nợ nần kéo dài, phức tạp, tốn kém.
Rủi ro tín dụng gây nên thiệt hại nghiêm trọng gì?
Tất cả các khoản vay trả góp, vay tiền mặt, vay tiền Online đều tiềm ẩn rủi ro tín dụng. Vì vậy, các ngân hàng luôn cố gắng giữ rủi ro ở mức thấp nhất có thể. Thông thường, nợ xấu của các ngân hàng cao hơn các ngân hàng thương mại khoảng 2% -4%. Hầu hết các ngân hàng đều tập trung vào quản lý rủi ro.
Rủi ro tín dụng ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động của các ngân hàng. Mất thu ngân hàng do mất lãi xấu hơn là có thể ảnh hưởng đến vốn chủ sở hữu của ngân hàng. Nguồn cho vay chủ yếu là tiền gửi của khách hàng. Với nhiều khoản nợ xấu như vậy, các ngân hàng sẽ phải tự huy động vốn của mình để bù đắp khoản thiếu hụt.
Quy định pháp luật hiện hành về quản lý rủi ro tín dụng trong hoạt động ngân hàng thương mại
Rủi ro tín dụng không chỉ giới hạn trong hoạt động cho vay mà còn bao gồm nhiều hoạt động khác liên quan đến tín dụng của ngân hàng như bảo lãnh, cam kết và phê duyệt tài trợ thương mại. Nhằm đảm bảo quyền lợi cho các ngân hàng, quy định pháp luật hiện hành về quản lý rủi ro tín dụng trong hoạt động ngân hàng thương mại như sau.
- Đưa ra chiến lược quản lý và hạn mức tín dụng thông qua các phương thức: cải tiến cơ cấu tổ chức. Thành lập bộ phận quản lý rủi ro tín dụng chuyên nghiệp và bộ phận tư vấn quản lý rủi ro. Hạn mức tín dụng cũng chỉ cần được điều chỉnh theo tình hình kinh doanh để giảm thiểu.
- Đo lường và kiểm soát rủi ro tín dụng: Vì bất kỳ khoản vay nào cũng có rủi ro nên cần phải có các phép đo chi tiết để đánh giá, kiểm soát và giảm thiểu rủi ro tín dụng.
- Hệ thống xếp hạng tín dụng nội bộ: Ngoài việc dựa vào CIC để kiểm tra lịch sử tín dụng của người đi vay. Các ngân hàng cũng cần xây dựng cơ sở dữ liệu tín dụng của riêng mình để quản lý rủi ro tín dụng một cách hiệu quả nhất.
Trên đây là những thông tin giải đáp rủi ro tín dụng là gì? Rõ ràng, rủi ro tín dụng có thể gây ra những thiệt hại to lớn và không thể lường trước được đối với kinh tế – xã hội của một quốc gia.